Ειδική Αγωγή- Σύνδρομο DOWN

 Το σύνδρομο Down είναι μία γενετική πάθηση. Κάθε άνθρωπος έχει 46 χρωμοσώματα που είναι χωρισμένα σε 23 ζευγάρια. Κάθε  σπερματοζωάριο έχει 23 χρωμοσώματα  και κάθε  ωάριο το ίδιο, έτσι ώστε όταν η σύλληψη πραγματοποιείται, διαμορφώνεται ένας νέος άνθρωπος με ένα πλήρες συμπλήρωμα χρωμοσωμάτων. Μερικές φορές γίνονται λάθη και προκαλείται αυτό που περιγράφεται ως χρωμοσωμικές ανωμαλίες. Το σύνδρομο Down είναι μία από αυτές.  Στη σύλληψη, αντί ενός χρωμοσώματος νούμερο 21 από τον πατέρα και  ενός 21 από τη μητέρα που ενώνονται, ένα τρίτο χρωμόσωμα 21 ενώνεται  και αναπαράγεται έπειτα σε κάθε κύτταρο του σώματος του μωρού.

 Υπάρχουν 3 τύποι συνδρόμου Down:

Τυπική Τρισωμία 21
Η πλειονότητα των ατόμων με σύνδρομο Down, περίπου 90-95%, έχουν αυτόν τον τύπο του συνδρόμου. Αυτό οφείλεται στο παραπανίσιο χρωμόσωμα που εμφανίζεται στο 21ο ζευγάρι, που προέρχεται κατά 90-95% από το ωάριο και 5-10% από το σπερματοζωάριο. Σε αυτήν την ομάδα εμφανίζεται μία μεγάλη κλίμακα ικανοτήτων από παιδιά με επιπλέον σωματικά προβλήματα, π.χ.: καρδιακά, πνευμονολογικά, δυσκολίες στην ομιλία και στην ακοή, μέχρι εκείνα τα άτομα που φτάνουν να ζουν ημιανεξάρτητα και μπορούν να εργαστούν.
Τύπος Μωσαϊκού
Αυτή είναι μια σπάνια μορφή που εμφανίζεται στο 2-5% του πληθυσμού με σύνδρομο Down. Όπως δηλώνει και το όνομα, σ' αυτήν τη μορφή το χρωμόσωμα 21 σπάζει και αναμειγνύεται με κανονικά κύτταρα δημιουργώντας ένα μωσαϊκό. Αυτό συχνά οδηγεί σε μια λιγότερο σοβαρή κατάσταση με τα φυσικά χαρακτηριστικά και τις μαθησιακές δυσκολίες να είναι αναλογικά σε μικρότερο βαθμό. Τα παιδιά αυτά έχουν υψηλότερο IQ από τα υπόλοιπα παιδιά με σύνδρομο Down και δεν έχουν τα τυπικά σωματικά χαρακτηριστικά.

Μετατόπιση

Είναι μια ακόμη πιο σπάνια μορφή του συνδρόμου Down που εμφανίζεται στο 2% των βρεφών με σύνδρομο Down. Αυτή η μορφή είναι κληρονομική. Το 5% αυτού του μικρού αριθμού συμβαίνει τυχαία.

 Τα παιδιά με σύνδρομο Down παρουσιάζουν μεγάλες διαφορές μεταξύ τους όσον αφορά στις γνωστικές, κοινωνικές και φυσικές τους ικανότητες, την κατάσταση της υγείας τους και την προσωπικότητά τους. 

Ως δυνατά σημεία των μαθητών με σύνδρομο Down θα μπορούσαν να αναφερθούντα εξής: α) μαθαίνουν οπτικά, β) οι δεξιότητες της οπτικής επεξεργασίας και οπτικής μνήμης είναι πιο αναπτυγμένες σε σχέση με άλλες δεξιότητες, γ) η μακρόχρονη μνήμη είναι πολύ πιο ισχυρή από τη βραχύχρονη μνήμη τους, η οποία αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες, ε) αναπτύσσουν σε ικανοποιητικό βαθμό την κοινωνική κατανόηση (social understanding), στ) έχουν αυξημένη την ικανότητα κοινωνικής αλληλεπίδρασης (interactive skills), ζ) παρουσιάζουν ιδιαίτερη ευαισθησία στις συναισθηματικές νύξεις και τις εκφράσεις των προσώπων των άλλων, η) μαθαίνουν την αυτοεξυπηρέτηση και τους κανόνες συμπεριφοράς, θ) μαθαίνουν από τους συμμαθητές τους, ι) μαθαίνουν με τους συμμαθητές τους, ια) ωφελούνται από τις συχνές αλλαγές, ιβ) ενισχύονται από απτά κίνητρα και τη θετική επιβράβευση. 

Ως λιγότερο δυνατά τους σημεία μπορούν να αναφερθούν τα εξής: α) η χαμηλή ανάπτυξη των κινητικών τους δεξιοτήτων (λεπτή και αδρή κινητικότητα), β) οι σοβαρές δυσκολίες στην ομιλία-εκφραστικός λόγος που αποκλίνει αισθητά από τον προσληπτικότους λόγο, γ) οι δυσκολίες στην ακοή, ακουστική επεξεργασία, ακουστική διάκριση,ακουστικές μνημονικές δεξιότητες, αγωγιμότητα, δ) μη ύπαρξη κινήτρων, ε) τα συχνότερα προβλήματα υγείας και στ) οι δυσκολίες στα ακαδημαϊκά πεδία-σχολικά μαθήματα (ανάγνωση, γραφή, αριθμητική).

 Σημαντικό  είναι να γνωρίζουμε  πως  με  έγκαιρη  εκπαίδευση και πρόγραμμα, αποδοχή,  ενίσχυση  και  πλούσιο περιβάλλον σε  ερεθίσματα   παιδιά  με  σύνδρομο  Down   μπορούν   να   προοδεύσουν    πολύ.